نويسنده: دبورا تکاک
مترجم: مينا اسماعيلي



 

12روش درمان گوش درد

اين يک حقيقت است که گوش درد در شب، بدتر از گوش درد به هنگام روز است. البته نه صرفاً به اين دليل که بهره جستن از امدادهاي پزشکي پس از به خواب رفتن همه، دشوارتر است. بسته شدن ارتباط شيپور استاش (که گوش مياني را به حلق متصل مي کند) با حلق از شايع ترين علل بروز گوش درد در کودکان و بالغين است. به علاوه سرماخوردگي، عفونت هاي سينوسي و يا آلرژي نيز مزيد بر علت مي شوند. از آنجا که سر در طول روز در راستاي قايم قرار مي گيرد، در تخليه ي محتويات مجراي استاش به پشت حلق مشکلي پيش نمي آيد. به علاوه هنگام جويدن و بلعيدن، ماهيچه هاي مجراي استاش به پشت حلق مشکلي پيش نمي آيد. به علاوه هنگام جويدن و بلعيدن، ماهيچه هاي مجراي استاش منقبض شده، سبب باز شدن مجرا و ورود هوا به گوش مياني مي شوند. اما با فرا رسيدن شب همه چيز تغيير مي کند. هنگامي که به خواب مي رويد هيچ مشکلي احساس نمي کنيد. اما حين خواب ديگر تخليه و تهويه در اين مجاري به طور طبيعي صورت نمي گيرد و چون تعداد دفعات بلع نيز کاهش مي يابد، هواي کافي در اين مجاري جريان پيدا نمي کند. هوايي که در گوش مياني وجود دارد جذب شده، خلأ ايجاد مي گردد و پرده ي صماخ به سمت داخل کشيده مي شود. نيمه شب در حاليکه احساس مي کنيد سيخ داغي را وارد گوشتان مي کنند از خواب بيدار مي شويد. عواملي مانند عفونت، که ممکن است در اثر شنا کردن ايجاد شود، فشار ناشي از سفر با هواپيما و شيرجه زدن در آب هاي عميق نيز از عوامل بروز گوش درد مي باشند. موارد عجيبي نظير وارد شدن خرده هاي مو به گوش حين کوتاه کردن آن و در نتيجه تحريک آن نيز در بروز گوش درد نقش دارند. گاهي ممکن است منشأ گوش درد يا سوزش آن از دندان، لوزه ها، گلو، زبان يا فک ناشي شود. به محض بروز گوش درد لازم است نزد متخصص برويد اما تا رسيدن به مطب دکتر مي توان از روش هاي زير جهت تسکين درد استفاده نمود.

نشستن

چند دقيقه نشستن باعث کاهش التهاب و شروع مجدد تهويه در مجاري شيپور استاش مي گردد. عمل بلع به تخفيف درد کمک مي کند. در صورت امکان سر را تکيه دهيد و در راستاي قايم نگه داريد. با اين کار تهويه ي مجاري شيپور استاش با سهولت بيشتري انجام مي گيرد.

سشوار

در گذشته پدربزرگ ها دود سيگار را به داخل گوش مي دميدند. در حقيقت در اين کار آنان حکمتي است. در واقع اين دود سيگار نيست که باعث تخفيف درد مي شود، بلکه گرماي آن درد را تسکين مي دهد.
براي گرما دادن به گوش، بي آنکه ريه هاي خود را به خطر بياندازيد، سشوار را با درجه حرارت کم در فاصله 50سانتي متري از نقطه درد مقابل گوش گرفته، به آن حرارت دهيد.

تکان دادن گوش

براي آنکه بدانيد به اوتيت خارجي (1)، (نظير آنچه که شناگران به آن دچار مي شوند) مبتلاييد و يا اوتيت مياني (عفونت گوش مياني)، گوش خارجي را محکم بگيريد و تکان دهيد. اگر با تکان دادن آن درد احساس نکرديد احتمالاً مشکل مربوط به گوش مياني مي شود. ولي چنانچه تکان دادن گوش با درد توأم باشد، بدان معني است که احتمالاً عفونت در مجراي گوش بيروني است.

استفاده از روغن گرم

يک شيشه روغن بچه يا روغن معدني در ظرف آبي که با دماي بدن هم دماست قرار دهيد. بگذاريد شيشه روغن در آب بماند تا دماي روغن نيز به دماي بدن برسد. چکاندن 1يا 2 قطره روغن گرم به داخل گوشي که درد مي کند موجب تسکين آن مي شود.
هشدار: در صورتي که احتمال مي دهيد پرده ي صماخ سوراخ يا پاره شده است، جداً از انجام اين کار خودداري کنيد.

جويدن آدامس بزرگ

بيشتر مردم مي دانند جويدن آدامس بزرگ در هواپيما به باز شدن گرفتگي گوش کمک مي کند. اما از اثر آن در تسکين دردهاي شبانه ي گوش بي خبرند. جويدن آدامس موجب کشيدگي عضلات و در نتيجه باز شدن مجراي شيپور استاش مي شود.

خميازه کشيدن

خميازه حتي بيش از جويدن آدامس يا مکيدن قرص نعناع موجب کشيدگي ماهيچه ها و بازشدن مجراي استاش مي گردد.

نگه داشتن بيني

چنانچه پرواز در ارتفاع 32/000 پايي موجب شروع درد گوش شود، مي توان با انجام برخي از اقدامات به رفع آن کمک کرد. سوراخ هاي بيني را محکم بگيريد. دهان را باز کرده و آن را پر از هوا کنيد و به کمک عضلات گونه ها و حلق، هوا را به طرف بالا هدايت کنيد و سعي کنيد هوا را با فشار از بيني در حالي که آن را محکم گرفته ايد به بيرون برانيد. با شنيدن صداي تق مي توان اطمينان يافت که بين فشار هواي درون و بيرون گوش تعادل برقرار شده است.

هنگام فرود هواپيما نخوابيد

اگر ناگزيريد در طول پرواز چرت بزنيد فقط در شروع پرواز بخوابيد و از خوابيدن در پايان پرواز خودداري نماييد. زيرا هنگام خواب عمل بلع کمتر از مواقع بيداري صورت مي گيرد و گوش ها قادر نيستند خود را با تغييرات فشار در طول فرود تطبيق دهند و ممکن است فرد در گوش هاي خود درد احساس کند.

پيشگيري قبل از وقوع

قبل از ايجاد مشکل از داروهاي ضد احتقان مجاز بدون نسخه استفاده کنيد. مثلاً اگر پروازي در پيش داريد و مي دانيد که برگشت ترشحات سينوس ها به عقب موجب گرفتگي گوش هايتان مي شود، يک ساعت قبل از فرود از داروهاي ضد احتقان يا قطره هاي بيني استفاده کنيد. در صورت کيپ بودن بيني، مي توان شب ها قبل از خواب، از يک داروي ضد احتقان استفاده نمود.

برداشتن فشار از روي صورت

غواصان نيز مانند افرادي که با هواپيما سفر مي کنند بايد فشار داخل گوش را با فشار آب خارج گوش ها برابر کنند. در غير اين صورت با مشکل مواجه خواهند شد. احتمال بروز گوش درد در نتيجه ي غواصي در عمق کم، بيشتر است. زيرا بيشترين تغيير در حجم هوا در آب هاي نسبتاً کم عمق (کمتر از ده متر) صورت مي گيرد. از گذاشتن گوشي هاي خيلي بزرگ و پوشيدن کلاه هاي چسبان و خيس که مانع از برابر فشار هوا در داخل و خارج گوش حين فرو رفتن در آب مي شوند خودداري نماييد. براي شناگران غيرحرفه اي، شنا در سطح آب بهتر از شناي زير آبي است. چون فشار کمتري به پرده صماخ وارد مي آيد. بهتر است شناگران از شيرجه زدن در عمق بيش از 90تا 120سانتي متري به منظور وارد شدن فشار کمتر به پرده ي صماخ بپرهيزند(2).

پيشگيري از درد

اگر هيچ يک از راه هاي تسکين درد گوش مؤثر نيستند بهتر است در موقع احتقان و گرفتگي بيني، از شيرجه زدن و پرواز با هواپيما خودداري نماييد.

مصرف مسکن

فراموش نکنيد مسکن ها (نظير آسپيرين، استامينوفن يا ايبوپروفن) در تخفيف درد تا زمان رسيدن به پزشک کمک زيادي مي کنند.

پي نوشت ها :

1. اوتيت (Otitis) به معناي التهاب گوش است که بسته به محل وقوع آن به انواع خارجي و مياني تقسيم مي شود. «ويراستار پزشکي»
2. در واقع منظور اين است که عمق شيرجه بيشتر از 120سانتي متر نباشد، نه عمق آب! «ويراستار پزشکي»

منبع مقاله :
تکاک، دبورا، (1388) درمان هاي خانگي، مترجم: مينا اسماعيلي، ويراستار پزشکي: نويد محمدي، تهران: گلبرگ، چاپ پنجم